Page 9 - Elazığ İl Milli Eğitim Müdürlüğü

81 ÇALIKUŞU ELAZIĞ

1905-1906 ders yılında ise, vilayetimizde 77 erkek,
3 kız olmak üzere 80 mektep yeni tarzda eğitim
öğretim vermektedir .
(1)
1298 salnamesine göre, Mamuretülaziz' de 2
Müslüman 4 gayrimüslim, köylerde 19 Müslüman
13 gayrimüslim, Harput’ta 13 Müslüman
gayrimüslim, Ağın da 3 Müslüman 5 gayrimüslim,
Keban'da 2 Müslüma 3gayrimüslim ve Palu da 3
Müslüman 2 gayrimüslim mektebi bulunmaktadır.
(2)
1301 tarihli salnameye bakıldığında, Harput ile
ilgili kayıtlar ayma olmakla beraber, Perçenç'te 1
Müslim, 1 gayrimüslim; Mollakendi de 1; merkezde
(Mamuratilaziz) Müslim ve gayrimüslim toplam 6,
Kesrik’te 3, İğıki’de 1, Sürsürü de 1 ve Hırhırik'te
abancı devletler tarafından (Gümüşkavak) mektep vardır (3)

YHarput’ta; 1302 salnamesinde mevcut mekteplerin
1 Amerikan Okulu, devam ettiğini gördüğümüz gibi, yeni açilan
mekteplere de tesadüf etmekteyiz. Salnameden,
13 Fransız Mektebi,
Mamuratülaziz’le ilgili olarak 1 iptidai ve 1 inas
2 Alman Mektebi, (kız) mektebinin açıldığını öğreniyoruz .
(4)
1 Danimarka Misyonunun Kız Mektebi 1305 salnamesinde var olan mektepler dışında
yeni bir bilgi yoktur. (5)
eğitim faaliyetlerinde bulunmuştur.
1310 salnamesinde ise daha önce bahsedilen
mahallelerdeki okullara ek olarak Mornik, Za’fran
Mamuretülaziz Vilayetinde ve Çataloglu Mezrası olarak bilinen köylerde de

toplan 18 gayrimüslim iptidaîye mektepleri olduğu kaydı vardır. 1317-
1319 Diyarbakır Salnamelerine göre, Maden°
mektebi eğitim faaliyetlerinde de 1 iptidai ile 4 sıbyan mektebi ve 3 Hristiyan

bulunmuştur. mektebi, Palu’da 2 iptidaî ve Hristiyan mektebi
bulunmaktadır. (6)

1892-1893 istatistiklerine göre, Mamuratülaziz mektep bulunmaktadır. (8)
Vilayeti’nde, 392 eski tarzda, 6 yeni tarzda toplam 1325 salnamesinde Mamuretülaziz merkezine ait
398 mektep bulunmaktadır. Ancak bu rakamlar malumatlar kısmında merkez ve köylerde toplam 64
(7)
o dönemdeki vilayet sınırlar içinde kalan, bugünkü erkek ve 2 kız iptidai mektebi olduğu kaydedilmiştir.
Malatya, Tunceli, Diyarbakır ve Adıyaman illerinin Bunun dışında Harput’ta, kasaba merkezinde 2 iptidai,
bazı kısımlarını da içine aldığından sadece Elâzığ 9 sıbyan mektebi vardır. Bunlar dışında Sarını, Pekinik,
için söz konusu değildir. Şüşnaz, Hersenk, Alaca, Avcılı, Nurali, Cip, Poyraz, Hal,
1325 salnamesinde iptidaîlerin sayısının arttığı Dişidi, Obuz, Hoş, Mürüdü ve Erzürük köylerinde de
görülmektedir. Buna göre, merkezde, İcadiye, birer sıbyan mektebi vardır. (9)
Mustafa Paşa, Aşağı Akpınar ve Çarşı adlarında beş Ayrıca salnamelerde Keban Kazasında 3
mahallenin bulunduğu ve bu mahallelerde 10 erkek, gayrimüslim ve 1 Müslüman mektebinden
2 kız iptidaîsinin olduğu görülmektedir. Harput’ta, bahsedilmektedir. (10)
Amerikan misyonerleri idaresinde erkek ve kızlara
ait 7, Frenk kapuçin rahipleri idaresinde 2, Süryani, Harput Harput Rüştiye Mektebi, o zamanki hükümet
Protestan ve başka mezheplerden Hristiyanların da adamlarının teşebbüsü ve halkın yardımıyla Kurşunlu
2’şer mektepleri vardır. Camii sitesi içerisinde bulunan medreselerden
Diğer yandan Mollakendi Nahiyesinde on, on beş Çolakzade Medresesi yıkılıp, yeni tarzda inşa edilmiş
(11)
köyden oluşan Şeyhhacı Nahiyesinde 12, yirmi beş ve 1872 yılında hizmete açılmıştır.
köyden müteşekkil Hoğu Nahiyesinde ise 3 iptidaî
Elazığ Millî Eğitim Müdürlüğü - Mart 2022 9