Page 46 - DERGİ TEMMUZ 2022
P. 46
Caminin ibâdet mekânı, güney kanadında ve doğu- yarı-açık mekânlarla çevrili merkezî bir açık alandır;
batı yönünde uzanan sivri beşik tonozla örtülü iki sahın güney kanadında sivri beşik tonozla örtülü ve doğu-
ile ortasındaki açık avlu etrafında kümelenen yarı- batı yönünde uzanan mütemâdî bir sahın yer alır.
açık mekânlardan oluşan bir düzenlemeye sahiptir. Sahnın güney kanadı, dikdörtgen planlı ayaklara
İbâdet mekânının güney kanattaki sahnı, doğu- oturan sivri kemerlerle bir revak düzeni halinde
batı yönünde uzanan bir duvarla avlu ve etrafındaki avluyla irtibatlandırılmıştır. Avlunun batı kanadı,
yarı-açık mekânlardan yalıtılmıştır. Duvarın batı kuzey-güney yönünde uzanan sivri beşik tonozlarla
kanadında, yarım daire planlı ve istiridye kabuğu örtülü ve kemer ayaklarıyla bölüntülü çift sıra revak
formunda kavsarasıyla alçı bir mihrap nişi bulunur. tasarımı halindedir. Minarenin yer aldığı kuzey
Baskı tekniğiyle oluşturulmuş geometrik bezemeli kanadında da, doğu-batı yönünde uzanan sivri beşik
silmelerle yanlardan ve üstten kuşatılarak dikdörtgen tonozlarla örtülü ve kemer ayaklarıyla bölüntülü çift
çerçeve içine alınmış olan mihrabı, üstten, iki sıralı bir sıra revaktan oluşan benzer bir uygulama dikkati
mukarnas kuşağı sınırlandırır. çeker. Avlunun doğu kanadındaki sivri beşik tonozla
örtülü yarı-açık mekânın gerisinde, caminin doğu
Caminin güney kanadını oluşturan harim bölümü, cephesi boyunca uzanan sivri beşik tonozla örtülü
dikdörtgen planlı ve kesme taş kaideler üzerine oturan mütemâdî bir galeri uzanmaktadır.
tuğla örgülü sivri kemerlerle mihraba paralel ve sivri
beşik tonozla örtülü iki sahna taksim edilmiş; mihrap Caminin inşa kitâbesi yoktur; avlunun kuzey
önündeki kare alan bir maksûre kubbesiyle, sivri kanadında, kemer ayağının üzerinde ve sivri kemer
kemer gözü halinde kuzey yönüne açılan dikdörtgen gözleri arasında duvardaki bir nişe gömülü onbir
alan da, mihrapla aynı aks üzerinde aynalı tonozla satırlık Arapça vergi kitâbesi, Artuklu Sultanı Kara
örtülmüştür. Kıble duvarındaki mihrap, yuvarlak Arslan bin Davud bin Sökmen bin Artuk’a âittir ve
kemerli ve yarı dairesel bir nişten ibârettir. 1156/57 yılını vermektedir.
Kuzey-güney yönünde uzanan orta avlu, çevresi Diğer taraftan, 1942 yılında Harput’ta Sâre Hatun
46